محققان خواص ضدباکتریایی اسانس میخک را در شش باکتری بررسی کردند و اثربخشی آن را با 12 نوع آنتی بیوتیک مقایسه کردند.
به گزارش ایسنا، استفاده نادرست از آنتی بیوتیک ها در صنایع غذایی و پزشکی مشکلات زیادی را ایجاد کرده است. یکی از این مشکلات بسیار جدی، ایجاد مقاومت آنتی بیوتیکی در باکتری ها و سایر عوامل بیماری زا است که نگرانی های جهانی را برانگیخته است.
آنتی بیوتیک ها به طور بی رویه در صنایع غذایی، کشاورزی و دامپروری استفاده می شوند. آنتی بیوتیک ها به عنوان نگهدارنده در صنایع غذایی به ویژه در غذاهای خام مانند گوشت استفاده می شوند. یکی دیگر از مشکلات استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک ها این است که آنتی بیوتیک هایی مانند تتراسایکلین ها در طبیعت به راحتی تجزیه نمی شوند و می توانند برای مدت طولانی در خاک باقی بمانند و خاک و آب های سطحی و زیرزمینی را آلوده کنند. این می تواند مقاومت پاتوژن ها را به آنتی بیوتیک ها افزایش دهد.
با توجه به مشکلاتی مانند مقاومت باکتریایی و سایر عوارض جانبی آنتی بیوتیک ها، محققان با بررسی مواد طبیعی به دنبال موادی هستند که خاصیت ضد باکتریایی داشته باشند تا در آینده جایگزین آنتی بیوتیک های قدیمی شوند. در طب سنتی ایران از میخک برای درمان و کنترل بیماری های عفونی و همچنین یک ماده نگهدارنده و معطر استفاده می شده است.
بر این اساس، محققان کشور مطالعه ای بر روی روش های مختلف استخراج اسانس میخک انجام دادند و پس از ارزیابی خواص ضد باکتریایی این اسانس ها، اثر آن را با 12 آنتی بیوتیک رایج مقایسه کردند.
در این تحقیق استخراج اسانس عصاره میخک به سه روش تقطیر با آب، تقطیر با بخار آب و تقطیر با بخار آب انجام شد و تأثیر این روش ها بر عملکرد اسانس مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه نشان داد که بیشترین کارایی اسانس میخک مربوط به تقطیر با آب بود. اسانس های به دست آمده با روش های مختلف از نظر کیفیت و ترکیبات اسانس متفاوت بودند.
خواص ضدباکتریایی اسانس میخک بر روی سه نوع باکتری گرم مثبت (استافیلوکوکوس اورئوس، استرپتوکوک موتانس، استافیلوکوک اپیدرمیدیس) و سه باکتری گرم منفی (اشریشیا کلی، سالمونلا تیفی موریوم، سودوموناس آئروژینوزا) مورد ارزیابی قرار گرفت. اثر ضد باکتریایی اسانس میخک نشان داد که این اسانس بر هر دو گروه باکتری های گرم مثبت و گرم منفی اثر دارد. اما روی باکتری های گرم مثبت تاثیر بیشتری دارد. باکتری های گرم مثبت و گرم منفی از نظر پوشش سلولی متفاوت هستند و باکتری های گرم منفی دیواره پیچیده تر و نفوذناپذیرتری دارند و در برابر آنتی بیوتیک ها مقاوم تر هستند.
نتایج این مطالعه همچنین نشان داد که اسانس استخراج شده با آب-بخار دارای اثر ضد باکتریایی قابل توجهی نسبت به سایر روش های استخراج است. اثر آن بر استافیلوکوکوس اورئوس قویتر از 10 آنتی بیوتیک (پنی سیلین، اریترومایسین، گلوکوزاسین، وانکومایسین، تتراسایکلین، سیپروفلوکساسین، سفتریاکسون، سفالکسین، آمیکاسین و جنتامایسین) و معادل سل، آمفنیل و آمیل است.
نتایج این مطالعه نشان می دهد که اسانس میخک می تواند برای کاربردهای مختلفی از جمله به عنوان نگهدارنده مواد غذایی و دارویی استفاده شود. با این حال، برای تایید این موضوع به مطالعات بیشتری نیاز است.
در این پژوهش عبدالله ددزاده و حسن نورافکن; پژوهشگران گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه شرکت کردند.
یافته های این پژوهش در قالب یک مقاله علمی با عنوان «تعیین ترکیب اسانس میخک (Eugenia caryophyllata) و مقایسه خواص ضد باکتریایی آن با برخی از آنتی بیوتیک های رایج» در مجله علوم و صنایع غذایی ایران تحت عنوان سرپرستی دانشگاه تربیت مدرس
انتهای پیام/